Problem ze spłatą pożyczki to sytuacja, która może przydarzyć się każdemu. Niezależnie od tego, jak dobrze planujemy domowy budżet, nieprzewidziane trudności mogą się przydarzyć w najmniej spodziewanym momencie. Nagła utrata pracy, choroba czy inne większe wydatki mogą sprawić, że regularna spłata zobowiązań staje się trudna. Co robić w takiej sytuacji? Przede wszystkim nie wpadać w panikę i działać – najlepiej jak najszybciej.
Problemy ze spłatą pożyczki – co robić, gdy zaczyna brakować pieniędzy?
Jeśli zauważasz, że comiesięczna rata zaczyna być dla Ciebie zbyt dużym obciążeniem, nie zwlekaj – przejdź do działania od razu. Nie działaj jednak w emocjach lub w silnym stresie – to źli doradcy. Problemy ze spłatą pożyczki to nic wstydliwego i naprawdę nie jesteś w tym sam. Najgorsze, co możesz zrobić, to zaniechać spłaty i liczyć na to, że konsekwencji nie będzie.
Choć powszechnie panująca opinia bywa inna, firmy pożyczkowe wolą rozmawiać i szukać wspólnego rozwiązania, niż skierować sprawę do windykacji. Zależy im w końcu na zakończeniu spłaty i odzyskaniu długu, a nie “dręczeniu” swojego klienta. Dlatego jeśli pojawił się brak pieniędzy na ratę, skontaktuj się z pożyczkodawcą, zanim termin płatności minie. Dobrze, jeśli już wtedy masz pomysł na to, co zrobić, gdy nie masz na pożyczkę – na przykład poprosić o zmianę terminu płatności lub rozłożenie zaległości na mniejsze części.
Możliwe rozwiązania pomagające uporać się ze spłatą pożyczki pomimo trudności finansowych:
- restrukturyzacja zadłużenia – próba zmiany harmonogramu płatności (np. zwiększenie liczby rat, aby każda była niższa)
- refinansowanie pożyczki – próba zamiany na tańszą pożyczkę lub kredyt. Wnioskuj o nowe zobowiązanie, które posłuży do spłaty poprzedniego, jeśli tamto okazało się zbyt drogie. Pamiętaj jednak, że spłata długów kolejnymi pożyczkami może być nieco ryzykowna, a nawet prowadzić do wpadnięcia w tzw. pętlę zadłużenia
- konsolidacja długów – jedna pożyczka lub kredyt o większej wysokości służą do spłaty już posiadanych zobowiązań. Często pozwala to na realne, znaczne obniżenie wysokości spłacanych rat
Renegocjacja warunków spłaty – pierwsze, po co warto sięgnąć
Renegocjacja pożyczki to jedno z najprostszych i najczęściej stosowanych rozwiązań w sytuacji finansowego kryzysu. Na czym polega? Możesz poprosić pożyczkodawcę o zmianę warunków spłaty. Przykładowe zmiany, które mogą pomóc w spłacie to przesunięcie terminu raty, zmniejszenie jej wysokości, a nawet czasowe zawieszenie spłat.
Wiele firm oferuje tzw. „wakacje od rat” lub elastyczne podejście do trudnych sytuacji życiowych – oczywiście po spełnieniu określonych warunków. Warto też sprawdzić w umowie, czy takie możliwości są już przewidziane. Jeśli nie – i tak warto zapytać. Zawczasu wyjaśniona sytuacja może uchronić Cię przed dodatkowymi kosztami i stresem.
Refinansowanie pożyczki – kiedy warto je rozważyć?
Jeśli Twoje obecne zobowiązanie jest zbyt drogie albo po prostu nie jesteś w stanie go dalej spłacać, opcją może być refinansowanie pożyczki. To nic innego jak zaciągnięcie nowej pożyczki na spłatę tej starej – ale na lepszych, bardziej dopasowanych warunkach. Na przykład z niższym oprocentowaniem, dłuższym okresem spłaty albo niższą miesięczną ratą.
Brzmi kusząco, prawda? Zachowaj jednak ostrożność – nie zawsze to się opłaca. Przed podjęciem decyzji dokładnie przeanalizuj koszty nowej pożyczki i porównaj je z dotychczasowymi. Refinansowanie może być dobrym krokiem w wyjściu z zadłużenia, ale tylko wtedy, gdy nowa oferta rzeczywiście poprawia Twoją sytuację, a nie tylko ją „przesuwa w czasie”.
Konsolidacja zobowiązań
Jeśli masz kilka różnych pożyczek i trudno Ci już nadążyć z terminami spłat, rozważ konsolidację pożyczek. Rozwiązanie pozwala połączyć różne zobowiązania w jedno – z jedną ratą, jednym terminem spłaty i często także niższym miesięcznym obciążeniem. Poza oszczędnościami skonsolidowane zobowiązania stają się też wygodniejsze w spłacie. Nie musisz pamiętać o różnych rachunkach, zamiast tego co miesiąc puszczasz jeden przelew online i gotowe.
Konsolidacja może znacząco zmniejszyć raty, co daje większy oddech finansowy i ułatwia kontrolę nad budżetem. Jest to zwykle niezłe rozwiązanie dla osób, które mają więcej niż jedno zadłużenie i chcą uporządkować swoją sytuację. Pamiętaj natomiast, że to nie oznacza, że długi “same się spłacą”. Ostatecznie będziesz mieć do spłaty jedną, ale wyższą ratę (chyba, że rozłożysz spłatę na dłuższy okres).
Jak rozmawiać z pożyczkodawcą? Kilka ważnych zasad
Kiedy zaczynają się problemy, kontakt z firmą pożyczkową jest kluczowy. Najlepiej odezwać się jak najszybciej, jeszcze zanim dojdzie do opóźnień w spłacie. Firma pożyczkowa docenia fakt, że starasz się zapobiegać powstaniu długów i rozsądnie podejść do negocjacji. Jeśli narobisz sobie zaległości, stoisz w znacznie gorszej pozycji.
Możesz zadzwonić lub napisać e-mail, zgodnie z formami kontaktu udostępnionymi przez daną firmę. Ważne, by jasno opisać swoją sytuację i przedstawić propozycję rozwiązania. Od razu warto zaproponować jakieś konkretne rozwiązanie, na przykład warunki spłaty, które będą dla Ciebie do “udźwignięcia”. Jeżeli wykażesz, że wydłużenie okresu spłaty zmniejszy ratę o 100 złotych i dzięki temu poradzisz sobie z takim obciążeniem, masz sporą szansę na sukces.
Podczas rozmowy bądź szczery – nie koloryzuj i nie obiecuj spłaty „na siłę”, jeśli wiesz, że nie dasz rady. Firmy mogą poprosić Cię o zaświadczenie o dochodach lub inne dokumenty potwierdzające sytuację. Warto mieć je przygotowane- to pokazuje, że podchodzisz do sprawy odpowiedzialnie i naprawdę chcesz się dogadać.
Niektóre firmy już w swojej ofercie informują o możliwościach restrukturyzacji zadłużenia lub zawieszeniu spłaty pojedynczej raty. Warto przemyśleć te opcje jeszcze zanim skorzystasz z konkretnej propozycji firmy pożyczkowej. Jeśli pożyczkodawca przygotował rozwiązanie na wypadek trudności ze spłatą – świadczy to o nim bardzo dobrze. Trzeba natomiast pamiętać, że takie zmiany w umowie pożyczkowej i harmonogramie spłat mogą być dodatkowo płatne.
Czego unikać, by nie wpaść w spiralę zadłużenia?
Niektóre działania, choć wydają się naprawdę pomocne, mogą tylko pogorszyć sytuację. Klasyczny przykład to wzięcie nowej chwilówki na spłatę starej. To najprostsza droga do tzw. spirali zadłużenia, czyli momentu, w którym kolejne zobowiązania zaczynają się piętrzyć, a ich spłata staje się nierealna. Pamiętaj, że poza otrzymaną od firmy pożyczkowej sumy, zawsze płacisz też odsetki i ponosisz inne koszty. Prowadzi to do powstania “efektu kuli śnieżnej”, czyli prawdziwej finansowej katastrofy i pułapki, która czeka na nieostrożnych pożyczkobiorców.
Równie groźne jest ignorowanie problemu. Brak kontaktu z pożyczkodawcą, chowanie listów i unikanie odpowiedzialności. Jeśli chcesz uniknąć błędów w spłacie pożyczki, stwórz prosty plan działania i trzymaj się go. Nawet niewielkie zmiany, jak renegocjacja terminu raty, mogą wiele zmienić.
Gdzie szukać pomocy, gdy sytuacja wymyka się spod kontroli?
Czasem samodzielne działania to za mało. Wtedy warto poszukać wsparcia. Istnieją instytucje i organizacje pomagające osobom zadłużonym, takie jak miejskie biura porad obywatelskich, fundacje wspierające osoby w kryzysie czy darmowe punkty doradztwa finansowego.
Można też skorzystać z usług doradcy finansowego, który pomoże spojrzeć na całą sytuację z dystansu i podpowie, jak skutecznie rozmawiać z pożyczkodawcą. W trudniejszych przypadkach możliwa jest również ugodowa spłata długu, czyli rozłożenie go na korzystniejsze warunki. Często przy wsparciu negocjatora lub mediatora.
Niekiedy pomocne okazuje się wsparcie bliskich osób. Choć to dla nas zwykle wstydliwy temat, nie warto ukrywać swoich finansowych problemów. Szczera rozmowa z współmałżonkiem, przyjacielem, rodzicem lub dzieckiem mogą pomóc. Często osoba trzecia spojrzy na temat z zupełnie innej strony i podpowie rozwiązanie, którego samemu nie widzimy. Niekiedy zaoferuje wsparcie finansowe, a może da Ci szansę na dorywczą pracę i poprawę swojej sytuacji finansowej?
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Co zrobić, gdy nie mam pieniędzy na ratę?
W pierwszej kolejności skontaktuj się z wierzycielem (pożyczkodawcą). Spróbuj wyjaśnić sytuację i zapytać o dostępne sposoby wyjścia z niej. Nie czekaj jednak, aż powstanie spory dług – działaj szybko.
Czy firma pożyczkowa może zgodzić się na niższą ratę?
Tak, pożyczkodawcy lub bankowi zależy na tym, aby dług został spłacony. Często proponują zatem wydłużenie terminu na spłatę, co realnie zmniejsza miesięczną ratę.
Czym się różni refinansowanie od konsolidacji?
Refinansowanie to przeniesienie swojego długu do innej instytucji. Konsolidacja polega natomiast na spłacie kilku zobowiązań i zastąpienie ich przez jedno, o większej wysokości. Często jest sposobem na obniżenie miesięcznych wydatków.
Czy dług zostanie umorzony, jeśli nie mam z czego spłacać?
Nie, pożyczkodawca musi spłacić swoje zobowiązanie.